Naukowcy uruchomili pierwszy na świecie system wykrywania, w czasie zbliżonym do rzeczywistego, wybielania raf koralowych, poważnie zagrożonych w wyniku globalnego ocieplenia. Twórcy nowego systemu pracowali nad nim od czterech lat.

Rafy koralowe, które zapewniają byt setkom milionów ludzi i są domem dla około jednej czwartej wszystkich gatunków oceanicznych, są jednym z ekosystemów najbardziej zagrożonych przez globalne ocieplenie. Według oceny klimatycznej ONZ ilość raf koralowych zmaleje o 70 do 90 proc., nawet jeśli globalne ocieplenie zostanie utrzymane na poziomie 1,5° C. Coraz częstsze zjawiska masowego blaknięcia mogą osłabiać korale lub, w ciężkich przypadkach, zabijać je na dużych obszarach. Nowe narzędzie, ufundowane przez Vulcan Inc., firmę założoną przez nieżyjącego już współzałożyciela Microsoftu Paula Allena, może ujawnić pełny zakres blaknięcia raf na całym świecie, a także wskazać miejsca, w których koralowce przeżyły. Obecnie amerykańska agencja rządowa, National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA), prognozuje prawdopodobieństwo wyblaknięcia raf przy użyciu modeli i pomiarów temperatury powierzchni morza z satelitów.

Nowy system został przetestowany podczas dwóch epizodów bielenia raf: jednego poważnego w Polinezji Francuskiej na początku 2019 r. oraz innego, o łagodniejszym przebiegu, na Hawajach. System, opracowany przez zespół programistów z Arizona State University, University of Queensland, National Geographic Society, firmy satelitarnej Planet oraz firmy Vulcan, zbiera i łączy obrazy satelitarne z sześciu dni, zmniejszając w ten sposób prawdopodobieństwo zasłonięcia widoku z satelity przez chmury. Korzystając z dwóch zestawów zdjęć satelitarnych – jednego z konstelacji małych satelitów, a drugiego z dwóch większych satelitów – program codziennie archiwizuje obrazy raf koralowych mapowane przez Uniwersytet Queensland. Porównując różne zestawy zdjęć raf koralowych przed ich wybieleniem, narzędzie wykrywa dramatyczne zmiany barw charakterystyczne dla blaknięcia koralowców.

Wybielanie jest reakcją na stres. Jeśli koralowce zbyt długo żyją w zbyt ciepłej wodzie, tracą symbiotyczne glony, które dostarczają im większości składników odżywczych. Zdolność koralowców do tolerowania dodatkowego ciepła różni się w zależności od gatunku. Istnieją dowody na to, że skład koralowców na rafach już się zmienił, a mniej tolerancyjne gatunki stają się coraz rzadsze. Obecne narzędzia wykorzystują prognozy meteorologiczne i obliczenia stresu cieplnego koralowców, jednak nowy system jest znaczącym krokiem naprzód, ponieważ dostarcza informacji w czasie niemal rzeczywistym. Opiera się na szczegółowych mapach ponad 230 tys. raf i ich okolic, obejmujących około 140 tys. km kw., opracowanych w Centrum Badawczym Teledetekcji Uniwersytetu Queensland. Mapy te obejmują około 82 proc. światowych raf.